Về làng Krông, xã Ia Mơ, huyện biên giới Chư Prông, Gia Lai, ai cũng biết tới nữ già làng Ksor H'Lâm. Bà không chỉ là người giàu lòng nhân ái, có uy tín trong cộng đồng; bao năm qua, nữ già làng đầu tiên của vùng biên giới đã giúp người dân trong thôn, làng cùng nhau phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống.
Để vào được làng Krông thuộc xã biên giới Ia Mơ, nơi nữ già làng Ksor H’Lâm sinh sống, chúng tôi phải nhờ đến sự giúp đỡ của chị cán bộ phụ nữ xã. Quả thực, xuống làng vùng biên vào mùa mưa này không dễ; sau những trận mưa kéo dài, con đường đất đỏ trở nên lầy lội, trơn trượt, đầy “ổ gà, ổ voi”. Khi tới nhà nữ già làng, điều đầu tiên chúng tôi cảm nhận được bà là một phụ nữ đôn hậu và dễ gần. Đặc biệt, khi bước vô căn nhà khang trang, sạch sẽ chúng tôi càng ngỡ ngàng xen lẫn khâm phục bởi trên các bức tường treo rất nhiều bằng khen từ Trung ương tới tỉnh, huyện khen tặng cho nữ già làng.
Nhớ về thời tuổi trẻ, nữ già làng H’Lâm chậm rãi kể lại cho chúng tôi về một thời tuổi trẻ xông pha, cống hiến cho cách mạng, con đường thoát ly đi theo Cách mạng. Năm 1961, Ksor H’Lâm khi mới 13 tuổi bà đã tạm biệt gia đình, đi theo tiếng gọi của Đảng, của Cách mạng. Được các anh chị, cô bác hướng dẫn, H’Lâm làm giao liên, gùi công văn, rồi về làm hậu cần, đi vận tải, cáng thương binh, chuyển lương thực thực phẩm, vũ khí thuốc men... Năm 1967, H’Lâm được gửi ra miền Bắc học văn hóa, chính trị, quân sự rồi về quê đánh giặc. Hơn 25 năm phục vụ trong quân đội, giành hết tuổi thanh xuân cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, già làng H’Lâm trở về làng Krông. Với bản tính năng nổ nhiệt tình của người chiến sĩ cách mạng, không quản ngại khó khăn và sự tin yêu của người dân thôn làng, già H’Lâm được bầu làm Chi ủy viên của chi bộ xã. Ðến năm 1998, vượt qua ranh giới định kiến, bà vinh dự trở thành nữ già làng hiếm hoi ở Tây Nguyên.
Trở thành già làng, trong đầu Ksor H’Lâm luôn trăn trở, suy nghĩ làm sao giúp bà con dân làng thoát nghèo. Bà đã cùng với cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng 729 đưa cả đàn bò nhà mình đi từ làng Krông, làng Klă qua làng Hnáp, làng Khôi, chỉ với mục đích cho bà con mượn con giống, tạo vốn chăn nuôi. Khi nào bò đẻ thì được giữ lại bò con, còn bò mẹ tiếp tục cho nhà khác mượn để nhân giống. Nhờ cách này mà nhiều hộ gia đình đồng bào Jrai trong xã thoát nghèo, còn nữ già làng H’Lâm ngày càng được bà con dân làng tin tưởng, yêu mến. Không chỉ thế, bà còn nhờ cán bộ nông thôn xã xuống tận vườn đễ hỗ trợ bà con về cách trồng mì, cây bắp, cách bón phân, tưới nước và cách chăm sóc sao cho hiệu quả cao.
Chia sẻ với chúng tôi, nữ già làng vui vẻ nói: “Ngày xưa, bà con trong làng mình chưa biết áp dụng khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi, trồng trọt nên cuộc sống rất khó khăn, cái ăn còn chưa có huống gì việc đi học cái chữ. Vì vậy cái gì mà tôi không biết, tôi phải lên xã hỏi các anh chị cán bộ nông nghiệp xã nhờ họ chỉ bảo kĩ thuật chăm sóc cây mì, cây điều. Từ ngày áp dụng cách làm ăn mới, bà con mình không còn sợ đói cái bụng nữa, cuộc sống cũng nhờ thế mà hạnh phúc hơn, con cái được đến trường để học văn hóa”.
Đặc biệt bà là người phụ nữ tiên phong trong việc vận động người dân giảm bớt những phong tục lạc hậu và kêu gọi mọi người không nghe lời xúi giục của kẻ xấu. Bất cứ chuyện gì trong làng từ nhỏ đến lớn, từ chuyện xích mích gia đình, đến chuyện chăm người vừa sinh nở, rồi chuyện làm kinh tế..., ai ai cũng tìm đến bà để được tư vấn.
Ông Rơ Lan Chim, Chủ tịch UBND xã Ia Mơ, thẳng thắn nhận xét: “Nữ già làng Ksor H’Lâm tuy là phụ nữ, nhưng luôn là người đi đầu trong công tác tuyên truyền chính sách của Đảng và Nhà nước tới quần chúng nhân dân. Ngoài ra luôn phối hợp với cán bộ xã để giúp dân thoát nghèo bền vững. Nhiệt tình tham gia vào công tác bảo đảm an ninh - trật tự trên địa bàn và tuần tra bảo vệ đường biên cột mốc cùng với lực lượng biên phòng”./.
Bài: Lê Hằng