08/04/2022
Ngày 6/4/2022, tại Nhà ăn hóa xã Bàu Cạn, UBND huyện Chư Prông đã tổ chức hội thảo khoa học di tích lịch sử “Địa điểm hoạt động của nhóm đảng viên cộng sản đầu tiên ở tỉnh Gia Lai”. Tham dự có đại diện Ban Tuyên giáo tỉnh ủy, lãnh đạo sở Văn hóa thể thao và Du lịch, đại diện LĐLĐ tỉnh, bảo tàng tỉnh, lãnh đạo Huyện ủy, UBND huyện và các chuyên gia nghiên cứu lịch sử trên địa bàn tỉnh. Đồng chí Đinh Văn Dũng, Tỉnh ủy viên, Bí thư huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện và đồng chí Ksor Việt, huyện ủy viên, Phó Chủ tịch UBND huyện đồng chủ trì hội thảo.
Toàn cảnh Hội thảo
Theo dự thảo lý lịch của khu di tích, vào năm 1925, Thực dân Pháp thành lập Công ty Nông nghiệp chè và cà phê Kon Tum – An Nam, tức Đồn điền Bàu Cạn, (hay còn gọi là Katecka) và tuyển mộ một lượng lớn nông dân vào làm phu. Những năm đầu, mức lương mà công nhân đồn điền Bàu Cạn được nhận thuộc loại cao nhất so với công nhân các đồn điền khác trong khu vực. Tuy nhiên càng về sau, chủ sở Người Pháp đã áp đặt chế độ quản lý hà khắc, đời sống vật chất và tinh thần của công nhân vô cùng cực khổ. Bị áp bức, chà đạp quá mức chịu đựng, trong đồn điền bắt đầu xuất hiện những cuộc đấu tranh của công nhân đòi tăng lương, giảm giờ làm, chống đánh đập…
Đồng chí: Ksor Việt huyện ủy viên, Phó Chủ tịch UBND huyện khai mạc Hội thảo
Ngày 3/2/1930, Đảng CSVN ra đời. Từ đây, phong trào đấu tranh của công nhân trong cả nước nói chung, và đồn điền Bàu Cạn nói riêng chịu ảnh hưởng sự lãnh đạo của Đảng. Trong phong trào “vô sản hóa”, một số cán bộ, đảng viên ở các tỉnh đồng bằng trà trộn vào làm việc trong đồn điền để vận động, tập hợp công nhân thành lập tổ chức “Công hội đỏ”. Đến cuối những năm 1939, đầu năm 1940, một số đảng viên ở đồng bằng bị địch truy nã đã trốn lên đồn điền Bàu Cạn hoạt động, hình thành nhóm đảng viên cộng sản đầu tiên ở tỉnh Gia Lai. Sau khi được hình thành, nhóm đảng viên cộng sản đã tập hợp, giác ngộ, lãnh đạo quần chúng nhân dân trong đồn điền đấu tranh có tổ chức, có sự liên kết với các đồn điền khác trong vùng. Đồng thời, tạo hưởng trực tiếp đến phong trào đấu tranh của quần chúng nhân dân tại các làng lân cận, đặc biệt là làng Gào, làng Ring De. Qua đó dần hướng nhân dân về phía cách mạng, tạo điều kiện cho phong trào tiền khởi nghĩa, góp phần làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, tạo đà cho những thắng lợi vĩ đại của dân tộc trong giai đoạn tiếp theo. Sau này, trong nhóm có 2 đồng chí là Trần Ren và Trương Trợ trở thành những đảng viên của chi bộ Pleiku, là chi bộ cộng sản đầu tiên ở Gia Lai. Ngoài ra, đ/c Trần Ren còn là 1 trong 5 đồng chí trong BCH Đảng bộ tỉnh lâm thời, còn gọi là Đảng bộ Tây Sơn được thành lập ngày 10/12/1945.
Đồng chí: Định Văn Dũng Tỉnh ủy viên, Bí thư huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện phát biểu chỉ đạo Hội thảo.
Tại hội thảo, các đại biểu phân tích sâu nhiều nội dung, chi tiết trong dự thảo cần nghiên cứu và xác minh thêm như: Nhóm đảng viên cộng sản tại đồn điền Bầu Cạn có phải là nhóm đảng viên cộng sản đầu tiên ở tỉnh Gia Lai hay không? Tên gọi di tích nên sửa lại là “Địa điểm ra đời của nhóm cộng sản đầu tiên ở tỉnh Giai Lai” cho phù hợp lịch sử…
Các Đại biểu tham luận tại Hội Thảo
Sau hội thảo, UBND huyện Chư Prông và tổ tư vấn tiếp tục nghiên cứu xác minh, chỉnh sửa, bổ sung thêm vào nội dung lý lịch di tích, hoàn thiện hồ sơ khoa học trước khi trình UBND tỉnh Gia Lai phê duyệt. Theo dự kiến, khu di tích lịch sử “Địa điểm hoạt động của nhóm người cộng sản đầu tiên ở tỉnh Gia Lai” là di tích cấp tỉnh, có quy mô rộng khoảng 2ha và được xây dựng tại thôn Đoàn Kết, Xã Bàu Cạn.
Tin: VĂN HIẾU
Ảnh: Anh Xuân