Nữ già làng Siu H’Phyin mẫu mực, uy tín là chỗ dựa tinh thần của người dân Làng Goòng

    Nhân dịp kỷ niệm 49 năm ngày giải phóng tỉnh Gia Lai ( 17/3/1975 – 17/3/2024), cùng với các đồng chí lãnh đạo Ban Chỉ huy Quân sự huyện Chư Prông, chúng tôi đến thăm nữ già làng Siu H’Phyin ở Làng Goòng xã biên giới Ia Púch huyện Chư Prông tỉnh Gia Lai.

     Bất kỳ ai khi đến xã biên giới Ia Púch hỏi thăm nhà bà Siu H’Phyin ở làng Goòng thì từ trẻ em đến người già đều biết. Tất cả họ đều dành cho Già làng Siu Phyih sự kính trọng, tin tưởng lớn lao. Bà Siu H’Phyin nữ Già làng của Làng Goòng xã Ia Púch là một tấm gương điển hình trong vận động Nhân dân phát triển kinh tế, bảo vệ cột mốc, đường biên.

Chân dung nữ già làng Siu H’Phyin làng Goòng, xã Ia Púch, huyện Chư Prông

     Ngôi nhà khang trang, rộng rãi của gia đình già Siu H’Phyin nằm ngay sát trục đường liên huyện. Ngôi nhà kiên cố, khá hiện đại được gia đình già Siu H’Phyin xây dựng với kinh phí gần 1 tỉ đồng là nguồn thu nhập từ 7ha điều của gia đình. Già Phyin cho biết, mỗi năm trừ chi phí gia đình cũng thu được hàng trăm triệu đồng từ phát triển kinh tế. Chồng già trước đây cũng là bộ đội nhưng ông đã mất gần chục năm nay. Dưới sự giáo dục của già Phyin, 5 người con trong gia đình đều trưởng thành. Trừ người con gái út đang ở cùng mẹ, thì 4 người con khác của già đều đã có gia đình riêng và đều nắm giữ những chức vụ quan trọng trong xã, trong thôn.

Trung tá Phạm Thanh Tùng – Chính trị viên BCH QS huyện Chư Prông (ngồi hàng đàu phía trái) và lãnh đạo xã, thôn trong một lần đến thăm già Phyin

     Từ lâu nhà của già Siu H’Phyin gần như đã trở thành địa chỉ đỏ để các cháu học sinh trong làng tụ tập nhau lại nghe già kể chuyện chiến tranh chống Mỹ. Thời con gái già Phyin là du kích. Ở tuổi mười tám, đôi mươi bà tham gia gùi gạo, lấy củi nấu cơm phục vụ bộ đội, trong chiến dịch Plei Me lịch sử bà cùng thanh niên, dân làng tải thương, tiếp đạn cho triến trường ác liệt.

     Chiến tranh qua đi, làng quê xào xạc, khó khăn thiếu thốn đủ bề, một lần nữa bà Siu H’Phyin lại tham gia công tác xã hội, được phân công làm Chủ tịch Hội phụ nữ. Bà đã đi đầu, gương mẫu trong tất cả lời nói, hành động, việc làm vận động nhân dân tích cực lao động sản xuất, không du canh, du cư, không phá rừng làm nương rẫy; vận động các gia đình người dân tộc Jrai cho con em đến trường học hành đến nơi, đến chốn. Khi ấy bà cũng tham gia cùng với lực lượng vũ trang địa phương, bộ đội Biên phòng nhiều lần tuần tra, truy quét bảo vệ biên giới.
 

     Sinh năm 1950, đến nay già Phyin đã sống qua 74 mùa rẫy. Những tấm huy hiệu đánh dấu 40, 45, 50 năm tuổi đảng luôn được bà trân trọng nâng niu. Với bà đó là sự đánh giá, sự ghi nhận, biểu dương của Đảng, của Nhà nước với những công lao đóng góp của cá nhân bà. Không chỉ vậy đó còn là sự động viên, khích lệ để bà dù tuổi đã cao, sức đã giảm vẫn không ngừng nêu cao tinh thần tuổi cao, gương sáng; vẫn không ngừng đóng góp xây dựng quê hương, đất nước ngày thêm giàu đẹp.
 

Già Phyin đang ngồi kể chuyện thời chống Mỹ cho các cháu học sinh trước sân nhà

 
   Từ năm 2015 đến nay già làng Siu H’Phyin được suy tôn là “người có uy tín của Thôn làng”. Người Jarai rất trọng Già làng, người có uy tín, do đó già làng, người có uy tín có vai trò rất quan trọng và ảnh hưởng lớn trong công tác vận động quần chúng.

     Thôn Làng Goòng, xã Ia Púch có 100% là người đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, với 217 hộ gia đình trong đó có 39 hộ nghèo, 18 hộ cận nghèo. Nhân dân trong thôn chủ yếu sản xuất nông nghiệp. Mặc dù những năm qua, đời sống vật chất, tinh thần của bà con đã được nâng lên rất nhiều. Tuy nhiên vẫn còn đó những khó khăn nhất định như sản xuất còn manh mún nên đời sống còn khó khăn; cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng được nhu cầu, vệ sinh môi trường chưa được bảo đảm. Mặt trái của sự phát triển cũng đã bắt đầu len lỏi vào đời sống người dân. Những bất hòa trong gia đình; những mâu thuẫn, xung đột trong cộng đồng vẫn sảy ra. Và lúc này vai trò, uy tín của già Phyin một lần nữa được khẳng định. Cứ mỗi khi ở đâu, trong gia đình nào có xích mích, mâu thuẫn là thông tin lại đến ngay tai già Phyin. Chỉ thời gian ngắn sau đó già Phyin có mặt, tìm hiểu ngọn ngành, phân tích tình, lý đôi bên, dùng uy tín bản thân và cả phong tục tập quán, hương ước, quy ước và quy định pháp luật để vận động, thuyết phục, hòa giải. Từ đó già đã hòa giải thành công giúp nhiều gia đình “ cơm không lành, canh không ngọt” trở nên hòa thuận, ấm êm; giúp những mâu thuẫn nhỏ trong cộng đồng không phát sinh trở thành điểm nóng về an ninh trật tự, an ninh nông thôn. Thanh niên trong làng được già thường xuyên nhắc nhở không tụ tập uống rượu mà hãy chăm lo học tập, làm ăn; không lái xe khi đã uống rượu; không tảo hôn; không nghe, không tin theo lời kẻ xấu… Do vậy,ở làng Goòng nói riêng và ở xã Ia Púch nói chung một số tập tục lạc hậu từng bước được loại bỏ, đời sống văn hóa tinh thần được nâng lên, các giá trị văn hóa tinh thần được giữ gìn và phát huy; con em được vận động đến trường, bám lớp theo học con chữ; các hộ gia đình cải tạo vườn tạp; chăn nuôi bò, heo, gà…tham gia cùng với các cơ quan chức năng đấu tranh phòng chống các loại tội phạm xâm phạm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; bà con nhân dân nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, không mắc mưu kẻ xấu; tập trung làm ăn, phát triển kinh tế.

     Hàng năm già làng Siu Phyin cùng với Ban thôn tuyên truyền vận động nâng cao nhận thức của các hộ gia đình và thanh niên trong thực hiện Luật nghĩa vụ quân sự, qua các năm, thôn Làng Goòng đều có thanh niên tham gia và hoàn thành tốt nghĩa vụ quân sự, không có trường hợp chống, trường hợp trốn; già cũng luôn sát cánh cùng với cán bộ Biên phòng, cán bộ Ban chỉ huy quân sự xã tích cực vận động Nhân dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới cụ thể là bảo vệ đường biên, cột mốc và giữ gìn an ninh trật tự tại thôn; tham gia huấn luyện, tuần tra, bảo vệ rừng, góp phần ngăn chặn việc khai thác lâm sản trái phép, bảo vệ rừng trên tuyến biên giới. Riêng năm 2023 già làng Siu Phyin đã tham gia với cấp ủy, chính quyền và đồn biên phòng tổ chức 03 đợt tuyên truyền cho bà con; Vận động 217 hộ gia đình của thôn ký thực hiện bản cam kết 05 điều ở khu vực biên giới và bản cam kết thực hiện “Phong trào tự quản đường biên giới - ANTT thôn, làng”.

     Có một điều đặc biệt là phía sau ngôi nhà mới được xây dựng kiên cố, khang trang và khá hiện đại của gia đình già Siu Phyin là căn nhà sàn gỗ. Căn nhà tuy nhỏ nhưng nó lưu giữ những nét sinh hoạt truyền thống của gia đình, mang đặc trưng sinh hoạt của người Jrai với những đồ dùng như gùi, rựa, vỏ quả bầu đựng nước…hàng ngày già Phyin vẫn ngồi bên khung cửi, tự tay dệt nên những tấm Thổ cẩm nhiều hoa văn, mầu sắc. Tình yêu quê hương, yêu nét đẹp văn hóa dân tộc mình đã giúp già lưu giữ và phát huy bản sắc đó. Già luôn tận tâm truyền dạy, động viên, chỉ bảo những người trẻ trong làng biết phát huy, gìn giữ những phong tục đẹp, những giá trị tốt của cha ông, của cộng đồng.
 

Hàng ngày già Phyin vẫn ngồi dệt thổ cẩm

     Nông thôn mới ở thôn Làng Goòng nói riêng và của xã Ia Púch nói chung đang chuyển mình mạnh mẽ, Nhân dân trong làng, trong xã luôn đoàn kết, nỗ lực giúp đỡ nhau phấn đấu lao động sản xuất, xóa đói giảm nghèo; tuyệt đối không nghe, không tin, không làm theo các luận điệu xuyên tạc, lôi kéo, kích động của kẻ xấu. Mỗi người dân nơi đây đều là tai, là mắt, là cơ sở tin cậy của Chính quyền, của các lực lượng vũ trang, của Bộ đội Biên phòng, cùng bảo vệ đường biên, mốc giới; bảo vệ an ninh trật tự trên địa bàn. Những đóng góp của nữ già làng, người uy tín 74 tuổi đời, 50 năm tuổi đảng Siu H’Phyin thật đáng trân trọng, tôn vinh.

Khánh Linh